Stadhuis Balkon
Kijk omhoog en ontdek het bronzen hek dat een geschenk was van de burgers voor de opening van het nieuwe stadhuis. Het hek laat de geschiedenis van Enschede zien vanaf de oudste bewoning tot de jaren ’30.
Bekijk meer informatieTijdens deze Balkonroute word je uitgedaagd om omhoog te kijken langs bekende en onbekende plekken in de stad. (Her)ontdek de stad en geniet van de grote, kleine, zichtbare en verborgen balkons. Want wie omhoog kijkt, ziet ineens een verrassende stad.
Kijk omhoog en ontdek het bronzen hek dat een geschenk was van de burgers voor de opening van het nieuwe stadhuis. Het hek laat de geschiedenis van Enschede zien vanaf de oudste bewoning tot de jaren ’30.
In een zeer beeldbepalend pand op de hoek van de Pijpenstraat en Zuiderhagen zit een Jugendstil Balkon. Het pand heeft veel ornamenten en versieringen die verwijzen naar de Jugendstilperiode. De bloem- en plantmotieven vind je overal terug. De opdrachtgever voor de bouw van het pand was H. Frankenhuis, die in 1901 aan het Enschedese architectenbureau Beltman een opdracht verleende om hier een slagerij en winkel te ontwerpen. In die tijd was het gebruikelijk om aan huis te slachten. Aan de achterkant van het huis was dan ook en slachtruimte en een stal. Een paar jaar geleden heeft een vrachtwagen het balkon geraakt waardoor het balkon niet meer in originele staat is.
Dit balkon op Kruispunt de Graaff is één van de oudste en meest authentieke balkons van Enschede. Na een brand in 1901 is het herbouwd door Hendrik van Heek. In 1934 werd Willem Jozef Marie Baurichter (apotheker) de nieuwe eigenaar.
Het volgende balkon is aan de Noorderhagen. Vroeger zat een van de vele éénzaalbioscopen in dit pand: eerst het Royaltheater (in de jaren '50 en '60 de familiebioscoop) en later het Astatheater. Het uiterlijk van het huidige gebouw komt uit 1952.
Op de plek waar vroeger de oudste textielfabriek stond, aan de Parallelweg langs de spoorweg richting Duitsland, is in 1984 een nieuw woongebouw neergezet. Het gebouw bestaat uit 181 woningen met balkons en is ontworpen door Ton Mensink en Gerrit Wijnia van IAA Architecten in Enschede.
Een studentenhuis met zo'n mooie naam mag niet ontbreken tussen de lijst met balkons in Enschede. De staat van dit balkon is redelijk bouwvallig en komt niet meer overeen met de originele bouwtekeningen. Ook zie je hier de Jugendstil-motieven die boven de ramen en op het oorspronkelijke balkon terug te vinden zijn.
Op de hoek bevindt zich het volgende pand met balkon. In 1907 heeft de Enschedese architect Kromhout van der Meer het pand ontworpen als winkel met woonhuis. Momenteel zit de Broodbode in het pand.
De Klokkenplas is door de eeuwen heen altijd een stil plekje in de binnenstad geweest. Waarschijnlijk heeft hier rond de 12e eeuw een soort kasteel (de Borg) gestaan. In de 18e, 19e en begin 20e eeuw waren hier achterkanten van huizen. Na de grote brand uit 1862 werden hier de klokken, die uit de kerktoren van de Oude Markt waren gevallen, opgeslagen. Aan dit feit dankt het plein haar huidige naam.
Aan de achterkant van het Stadhuis heeft vroeger de conciërge van het Stadhuis gewoond. Vroeger, toen de familie Van Heek hier woonde, was een deel van de Klokkenplas hun achtertuin. Het is niet zeker of deze tuin tot aan het huidige Stadhuis kwam. Het woongebouw aan de Klokkenplas bestaat uit 12 woningen en is op 1992 ontworpen door architect Johan Schepers.
De watertoren 'Hoog en Droog' is in 1890 gebouwd door een ontwerp van N. Biezeveld. Biezeveld specialiseerde zich in het aanleggen van waterleidingen en het bouwen van watertorens. De watertoren is met 40 meter één van de hoogste gebouwen in de stad.
De toren is in neoclassicistische stijl gebouwd en bij een renovatie in 1956 versoberd. Het gebied rondom de watertoren wordt tegenwoordig, behalve als vrij toegankelijk wijkpark, ook gebruikt als schoolplein voor de Freinetschool De Bothoven. Omdat het gebied nog steeds wordt gebruikt voor waterretentie is het parkje op een hoogte gekomen. Je hebt hier nu een prachtig uitzicht over de stad. Als je over de reling naar de Hoog en Droog straat kijkt dan is het bijna een soort stadsbalkon geworden.
Vanaf 1829 bevond zich hier de algemene begraafplaats van de Gemeente Enschede. Op de graven, voor zover leesbaar, herken je vele namen uit de Enschedese geschiedenis: Lasonder, Van Deinse, Stroink, Ledeboer, Van Heek, Blijdenstein, Jannink en Ter Kuile. Eén van de eerste graven was van de oud burgemeester Van Lochem (1774 - 1829). De begraafplaats is tot 1924 in gebruik geweest. De monumentale poort van het kerkhof bestaat uit de pijlers van de historische Espoort. Dat was de oostelijke toegang tot de stad die helaas bij de grote brand in Enschede in 1862 is verwoest.
Hoe klein mag een balkon zijn? Aan de Espoortstraat tegenover de uitgang van de begraafplaats zijn boven de fietsenwinkel de kleinst voorstelbaar balkons aangebracht. Het pand is jarenlang gebruikt als Mercedesgarage Beimer.
Villa Martha Staete is een monumentale villa aan de Marthalaan. De villa is gebouwd in 1909 door het echtpaar B.J. Blijdenstein-Marsman. Het pand is in neoclassicistische stijl gebouwd. De villa is in 1909 gebouwd in een groene omgeving met verschillende fabrikantenvilla's, die aan het begin van de 20e eeuw rond het landgoed van de familie Blijdenstein werden gebouwd. Het Blijdensteinpark, op een kleine afstand gelegen van de villa, laat je herinneren aan deze tijd.
Naast en in de achtertuin van de villa zijn drie woongebouwen gebouwd die een eigen naam kregen. De namen zijn afgeleid van het Grieks: Ippotis, Pyrgos en Rigas.
Deze witte villa werd in 1882 buiten de stad gebouwd voor de familie H.G. Blijdenstein. Tot aan 1958 hebben nazaten van deze familie hier gewoond. De laatste bewoner, mevrouw Beltman-Blijdenstein, schonk toen de villa en de omliggende 5,5 hectare aan de gemeente Enschede, onder de restrictie dat het pand immer een culturele bestemming zou hebben. Deze schenking was ook de definitieve aftrap voor de aanlag van de Boulevard 1945. Het grondstuk - het huidige Blijdensteinpark - werd daardoor verdeeld in twee gedeelten. Vanaf 1962 kreeg de villa als bestemming het Textielmuseum. Na verhuizing van het Textielmuseum naar Het Jannink wordt de villa tot op de dag van vandaag gebruikt als expositieruimte en als atelier voor kunstenaars.
Kijk omhoog en ontdek het bronzen hek dat een geschenk was van de burgers voor de opening van het nieuwe stadhuis. Het hek laat de geschiedenis van Enschede zien vanaf de oudste bewoning tot de jaren ’30.
Bekijk meer informatieIn een zeer beeldbepalend pand op de hoek van de Pijpenstraat en Zuiderhagen zit een Jugendstil Balkon. Het pand heeft veel ornamenten en versieringen die verwijzen naar de Jugendstilperiode. De bloem- en plantmotieven vind je overal terug. De opdrachtgever voor de bouw van het pand was H. Frankenhuis, die in 1901 aan het Enschedese architectenbureau Beltman een opdracht verleende om hier een slagerij en winkel te ontwerpen. In die tijd was het gebruikelijk om aan huis te slachten. Aan de achterkant van het huis was dan ook en slachtruimte en een stal. Een paar jaar geleden heeft een vrachtwagen het balkon geraakt waardoor het balkon niet meer in originele staat is.
Dit balkon op Kruispunt de Graaff is één van de oudste en meest authentieke balkons van Enschede. Na een brand in 1901 is het herbouwd door Hendrik van Heek. In 1934 werd Willem Jozef Marie Baurichter (apotheker) de nieuwe eigenaar.
Het volgende balkon is aan de Noorderhagen. Vroeger zat een van de vele éénzaalbioscopen in dit pand: eerst het Royaltheater (in de jaren '50 en '60 de familiebioscoop) en later het Astatheater. Het uiterlijk van het huidige gebouw komt uit 1952.
Op de plek waar vroeger de oudste textielfabriek stond, aan de Parallelweg langs de spoorweg richting Duitsland, is in 1984 een nieuw woongebouw neergezet. Het gebouw bestaat uit 181 woningen met balkons en is ontworpen door Ton Mensink en Gerrit Wijnia van IAA Architecten in Enschede.
Een studentenhuis met zo'n mooie naam mag niet ontbreken tussen de lijst met balkons in Enschede. De staat van dit balkon is redelijk bouwvallig en komt niet meer overeen met de originele bouwtekeningen. Ook zie je hier de Jugendstil-motieven die boven de ramen en op het oorspronkelijke balkon terug te vinden zijn.
Op de hoek bevindt zich het volgende pand met balkon. In 1907 heeft de Enschedese architect Kromhout van der Meer het pand ontworpen als winkel met woonhuis. Momenteel zit de Broodbode in het pand.
De Klokkenplas is door de eeuwen heen altijd een stil plekje in de binnenstad geweest. Waarschijnlijk heeft hier rond de 12e eeuw een soort kasteel (de Borg) gestaan. In de 18e, 19e en begin 20e eeuw waren hier achterkanten van huizen. Na de grote brand uit 1862 werden hier de klokken, die uit de kerktoren van de Oude Markt waren gevallen, opgeslagen. Aan dit feit dankt het plein haar huidige naam.
Aan de achterkant van het Stadhuis heeft vroeger de conciërge van het Stadhuis gewoond. Vroeger, toen de familie Van Heek hier woonde, was een deel van de Klokkenplas hun achtertuin. Het is niet zeker of deze tuin tot aan het huidige Stadhuis kwam. Het woongebouw aan de Klokkenplas bestaat uit 12 woningen en is op 1992 ontworpen door architect Johan Schepers.
De watertoren 'Hoog en Droog' is in 1890 gebouwd door een ontwerp van N. Biezeveld. Biezeveld specialiseerde zich in het aanleggen van waterleidingen en het bouwen van watertorens. De watertoren is met 40 meter één van de hoogste gebouwen in de stad.
De toren is in neoclassicistische stijl gebouwd en bij een renovatie in 1956 versoberd. Het gebied rondom de watertoren wordt tegenwoordig, behalve als vrij toegankelijk wijkpark, ook gebruikt als schoolplein voor de Freinetschool De Bothoven. Omdat het gebied nog steeds wordt gebruikt voor waterretentie is het parkje op een hoogte gekomen. Je hebt hier nu een prachtig uitzicht over de stad. Als je over de reling naar de Hoog en Droog straat kijkt dan is het bijna een soort stadsbalkon geworden.
Vanaf 1829 bevond zich hier de algemene begraafplaats van de Gemeente Enschede. Op de graven, voor zover leesbaar, herken je vele namen uit de Enschedese geschiedenis: Lasonder, Van Deinse, Stroink, Ledeboer, Van Heek, Blijdenstein, Jannink en Ter Kuile. Eén van de eerste graven was van de oud burgemeester Van Lochem (1774 - 1829). De begraafplaats is tot 1924 in gebruik geweest. De monumentale poort van het kerkhof bestaat uit de pijlers van de historische Espoort. Dat was de oostelijke toegang tot de stad die helaas bij de grote brand in Enschede in 1862 is verwoest.
Hoe klein mag een balkon zijn? Aan de Espoortstraat tegenover de uitgang van de begraafplaats zijn boven de fietsenwinkel de kleinst voorstelbaar balkons aangebracht. Het pand is jarenlang gebruikt als Mercedesgarage Beimer.
Villa Martha Staete is een monumentale villa aan de Marthalaan. De villa is gebouwd in 1909 door het echtpaar B.J. Blijdenstein-Marsman. Het pand is in neoclassicistische stijl gebouwd. De villa is in 1909 gebouwd in een groene omgeving met verschillende fabrikantenvilla's, die aan het begin van de 20e eeuw rond het landgoed van de familie Blijdenstein werden gebouwd. Het Blijdensteinpark, op een kleine afstand gelegen van de villa, laat je herinneren aan deze tijd.
Naast en in de achtertuin van de villa zijn drie woongebouwen gebouwd die een eigen naam kregen. De namen zijn afgeleid van het Grieks: Ippotis, Pyrgos en Rigas.
Deze witte villa werd in 1882 buiten de stad gebouwd voor de familie H.G. Blijdenstein. Tot aan 1958 hebben nazaten van deze familie hier gewoond. De laatste bewoner, mevrouw Beltman-Blijdenstein, schonk toen de villa en de omliggende 5,5 hectare aan de gemeente Enschede, onder de restrictie dat het pand immer een culturele bestemming zou hebben. Deze schenking was ook de definitieve aftrap voor de aanlag van de Boulevard 1945. Het grondstuk - het huidige Blijdensteinpark - werd daardoor verdeeld in twee gedeelten. Vanaf 1962 kreeg de villa als bestemming het Textielmuseum. Na verhuizing van het Textielmuseum naar Het Jannink wordt de villa tot op de dag van vandaag gebruikt als expositieruimte en als atelier voor kunstenaars.